Λεύκη

Λεύκη

Η λεύκη είναι μία νόσος άγνωστης ακόμα αλλά πιθανόν ανοσολογικής αιτιολογίας.

Πιθανολογούμε δηλαδή ότι ο ίδιος ο οργανισμός στρέφεται κατά των μελανινοκυττάρων του καταστρέφοντάς τα. Μερικές φορές συνυπάρχει με άλλα ανοσολογικής αιτιολογίας νοσήματα όπως π.χ αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα.

Η λεύκη εκδηλώνεται ως σταδιακή και βραδεία εμφάνιση λευκωπών κηλίδων σε διάφορα μέρη του σώματος και συνήθως γύρω από το στόμα, τα μάτια, τα γεννητικά όργανα αλλά και σε περιοχές που δέχονται τριβή όπως π.χ τα χέρια ή τα πόδια.

Συχνές Ερωτήσεις

Τι ειναι η λεύκη;

Η λεύκη είναι μια ασθένεια στην οποία η χρωστική των κυττάρων του δέρματος, τα μελανοκύτταρα, καταστρέφονται σε ορισμένα σημεία του σώματος.
Η λεύκη οδηγεί σε αποχρωματισμένες ή λευκές κηλίδες στο δέρμα σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Η λεύκη μπορεί να είναι εστιακή ή εντοπισμένη και να εντοπίζεται σε μία περιοχή ή μπορεί να επηρεάσει διάφορες περιοχές του σώματος.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα μελανοκύτταρα στο δέρμα καταστρέφονται. Η λεύκη μπορεί επίσης να επηρεάσει τους βλεννογόνους (όπως τον ιστό μέσα στο στόμα και τη μύτη) και τα μάτια.
Μπορεί να έχουμε απώλεια χρωστικής οπουδήποτε στο σώμα μας, όπως:

• • δέρμα
  • μαλλιά (τριχωτό της κεφαλής, φρύδια, βλεφαρίδες, γενειάδα)
  • μέσα από το στόμα
  • γεννητικά όργανα

 

Οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από λεύκη χάνουν το χρώμα στο δέρμα τους. Το προσβεβλημένο δέρμα μπορεί να ανοίξει σε τόνο ή να γίνει εντελώς λευκό. Πολλοί ασθενείς δεν έχουν άλλα συμπτώματα και αισθάνονται υγιείς. Ορισμένοι ασθενείς αναφέρουν ότι το δέρμα που έχει προσβληθεί από λεύκη παρουσιάζει φαγούρα ή επώδυνη αίσθηση.

 

Που οφείλεται η λεύκη;

Η ακριβής αιτία της λεύκης είναι άγνωστη, αν και οι περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν ότι είναι μια αυτοάνοση ασθένεια. Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει ένα τμήμα του σώματος ως ξένο και στρέφεται εναντίον του πρόκειται για αυτοάνοση ασθένεια.
Στην περίπτωση της λεύκης, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στα μελανοκύτταρα του δέρματος. Επίσης πιθανό είναι ένα ή περισσότερα γονίδια να κάνουν ένα άτομο πιο επιρρεπή στην εκδήλωση της δερματικής αυτής διαταραχής.
Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι τα μελανοκύτταρα αυτοκαταστρέφονται. Άλλοι πιστεύουν ότι ένα μεμονωμένο γεγονός, όπως ηλιακά εγκαύματα ή κάποια συναισθηματική φόρτιση μπορεί να προκαλέσουν-πυροδοτήσουν λεύκη χωρίς όμως να έχει αποδειχθεί.

• Οι περισσότεροι άνθρωποι που παρουσιάζουν λεύκη θα αναπτύξουν την ασθένεια πριν από την ηλικία των 40, περίπου οι μισοί την εμφανίζουν πριν από την ηλικία των 20.
• Η λεύκη τείνει να είναι κληρονομική.
• Η λεύκη μερικές φορές σχετίζεται με άλλες ιατρικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς.
• Η λεύκη δεν είναι επώδυνη και δεν έχει σημαντικές συνέπειες για την υγεία, ωστόσο, μπορεί να έχει συναισθηματικές και ψυχολογικές συνέπειες.
• Μερικές ιατρικές θεραπείες μπορεί να μειώσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης, αλλά μπορεί να είναι δύσκολο να θεραπευτεί.

Ποιά είναι τα συμπτώματα της λεύκης

Η κύρια ένδειξη της λεύκης είναι η χρωστική απώλεια που παράγει ανοιχτόχρωμα ή άσπρα σημεία-κηλίδες στο δέρμα. Συνήθως, ο αποχρωματισμός φαίνεται για πρώτη φορά σε περιοχές του σώματος που εκτίθενται στον ήλιο, όπως τα χέρια, τα πόδια, τα μπράτσα, το πρόσωπο και τα χείλη.
Ενδείξεις λεύκης:

• Αποχρωματισμός του δέρματος
• Η πρόωρη λεύκανση ή το γκριζάρισμα των μαλλιών στο τριχωτό της κεφαλής, στις βλεφαρίδες, στα φρύδια ή στα γένια (συνήθως πριν την ηλικία των 35)
• Απώλεια του χρώματος στους ιστούς που βρίσκονται στο εσωτερικό του στόματος και τη μύτη (τους βλεννογόνους)
• Απώλεια ή αλλαγή στο χρώμα του εσωτερικού στρώματος του βολβού του ματιού (αμφιβληστροειδής)
• Αποχρωματισμένες κηλίδες γύρω από τον ομφαλό, τις μασχάλες, τον πρωκτό και τα γεννητικά όργανα

Η λεύκη έχει διαφορετικούς τύπους και κατηγορίες. Σήμερα, οι περισσότεροι γιατροί αναγνωρίζουν δύο τύπους:

• Γενικευμένη Λεύκη
• Τμηματική Λεύκη
• Εντοπισμένη ή Εστιακή Λεύκη

Ανάλογα με τον τύπο της λεύκης που παρουσιάζεται, οι αποχρωματισμοί καλύπτουν:

• • Πολλά τμήματα του σώματός. Είναι το πιο κοινό είδος και ονομάζεται γενικευμένη λεύκη, οι αποχρωματισμένες κηλίδες συχνά προχωρούν συμμετρικά σε αντίστοιχα μέρη του σώματος.
  • Ένα τμήμα ή μία πλευρά του σώματός. Αυτός ο τύπος, ονομάζεται τμηματική λεύκη, συνήθως εμφανίζεται σε νεαρότερη ηλικία για να εξελιχθεί για ένα ή δύο χρόνια και μετά να σταματήσει.

Ένα ή μερικά τμήματα του σώματός. Αυτός ο τύπος ονομάζεται εντοπισμένη ή εστιακή λεύκη.

Είναι δύσκολο να προβλέψουμε πως θα εξελιχθεί η ασθένεια. Ενίοτε οι κηλίδες σταματούν να αναπτύσσονται χωρίς κάποια θεραπεία. Στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων, η απώλεια χρωστικής ουσίας εξαπλώνεται σταδιακά ( αργά ή γρηγορότερα ) επηρεάζοντας το μεγαλύτερο τμήμα του δέρματος. Το χρώμα του δέρματος σπανίως επανέρχεται.

Ποιοί μπορεί να παρουσιάσουν λεύκη;

Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν λεύκη. Σχεδόν στους μισούς θα εμφανιστεί πριν γίνουν 20 ετών και οι περισσότεροι θα πορεύονται με αυτή για το υπόλοιπο της ζωής τους. Είναι πολύ σπάνιο για τη λεύκη να εξαφανιστεί αυτόματα.
Η λεύκη εμφανίζεται περίπου σε ίδια συχνότητα σε ανθρώπους όλων των χρωμάτων του δέρματος και των φυλών. Η αναλογία ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες είναι σχεδόν 50-50.
Ο κίνδυνος εμφάνισης λεύκης αυξάνει αν ένα άτομο έχει:

• Ένα στενό συγγενή εξ αίματος με λεύκη.
• Μια αυτοάνοση ασθένεια, ειδικά νόσο του Hashimoto (μια ασθένεια του θυρεοειδούς) ή γυροειδή αλωπεκία (προκαλεί αιφνίδια απώλεια μαλλιών).

Ποιές ειναι οι διαθεσιμες θεραπείες για την λεύκη;

Πολλές θεραπείες είναι διαθέσιμες για να βοηθήσουν στην αποκατάσταση του χρώματος του δέρματος ή ακόμα και τον τόνο του δέρματος. Τα αποτελέσματα ποικίλλουν και είναι απρόβλεπτα. Μερικές θεραπείες έχουν σοβαρές παρενέργειες. Έτσι, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει πρώτα να προσπαθήστε να βελτιώσετε την εμφάνιση του δέρματος με την εφαρμογή προϊόντων μακιγιάζ και μαυρίσματος.
Εάν προχωρήσετε στην αντιμετώπιση της κατάστασης με φαρμακευτική ή άλλη θεραπεία, η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες για να κριθεί η αποτελεσματικότητά της. Και ίσως χρειαστεί να δοκιμαστούν περισσότερες από μία προσεγγίσεις πριν βρεθεί η θεραπεία που λειτουργεί καλύτερα στη περίπτωση σας.
Το είδος της θεραπείας της λεύκης που είναι καλύτερο για σας θα εξαρτηθεί από τις προτιμήσεις σας, τη γενική υγεία, την ηλικία και τα σημεία που εμφανίζεται λεύκη στο σώμα σας.
Α. Μη ιατρική αντιμετώπιση λεύκης

• Οι αισθητικές επιλογές περιλαμβάνουν το μακιγιάζ και τη χρήση self-tanner (προϊόν μαυρίσματος χωρίς έκθεση σε ήλιο).
• Προσφέρουν ασφαλή τρόπο για να γίνει η λεύκη λιγότερο αισθητή.
• Συχνά συνιστάται για παιδιά, επειδή αποφεύγονται πιθανές παρενέργειες από φάρμακα

Μειονεκτήματα: Πρέπει να εφαρμόζονται επανειλημμένα, είναι χρονοβόρα διαδικασία και σπάνια έχουμε ένα απόλυτα φυσικό αποτέλεσμα.

Β. Τοπική θεραπεία

• Αρκετές διαφορετικές ουσίες μπορούν να επαναχρωματίσουν το δέρμα.
• Συνιστάται για μικρές περιοχές.
• Τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα είναι τα ισχυρά ή πολύ ισχυρά τοπικά κορτικοστεροειδή. Περίπου το 45 τοις εκατό των ασθενών επανακτούν τουλάχιστον σε κάποιο ποσοστό το χρώμα του δέρματος τους μετά από θεραπεία 4 έως 6 μηνών.
• Ένα τοπικά κορτικοστεροειδές μπορεί να συνδυαστεί με κάποιο άλλο φάρμακο για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων.
• Η τοπική θεραπεία λεύκης λειτουργεί καλύτερα σε άτομα με σκούρα χροιά του δέρματος.
• Τα τοπικά σκευάσματα είναι πιο αποτελεσματικά σε ορισμένες περιοχές του σώματος, όπως το πρόσωπο. Είναι λιγότερο αποτελεσματικά στα χέρια και τα πόδια.
• Δεν είναι όλα τα τοπικά σκευάσματα κατάλληλα για χρήση στο πρόσωπο.

Μειονεκτήματα: Αυτά τα φάρμακα έχουν πιθανές παρενέργειες, για αυτό οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά. Μια πιθανή σοβαρή παρενέργεια της χρήσης ενός τοπικού κορτικοστεροειδούς για μεγάλο χρονικό διάστημα (χρόνος ή περισσότερο) είναι η ατροφία του δέρματος. Αυτό σημαίνει ότι το δέρμα γίνεται λεπτό, παρουσιάζει ευρυαγγείες και είναι εύθραυστο.

Γ. Φωτοθεραπεία

• Γίνεται χρήση φωτός συγκεκριμένου μήκους κύματος για την επαναμελάγχρωση του δέρματος.
• Θεραπεία σε καμπίνα φωτοθεραπείας ή με ECXIMER Laser ανάλογα με την έκταση που καταλαμβάνει η λεύκη.
• Η Φωτοθεραπεία έχει καλύτερα αποτελέσματα στο πρόσωπο αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματική για τα χέρια και τα πόδια.
• Θεωρείται αποτελεσματική θεραπεία για μεγάλο ποσοστό ασθενών. Περίπου το 70 % έχουν καλά αποτελέσματα με χρήση excimer laser.
• Τα αποτελέσματα μπορεί να μην είναι μόνιμα. Περίπου οι μισοί, το 44 τοις εκατό των ασθενών, παρουσιάζουν υποτροπή μέσα σε 1 χρόνο από τη διακοπή της θεραπείας. Μετά από 4 χρόνια, περίπου το 86 τοις εκατό έχει χάσει λίγο χρώμα από όσο αποκαταστάθηκε με τη φωτοθεραπεία.
• Απαιτεί μια δέσμευση χρόνου. Οι ασθενείς χρειάζονται 2 ή 3 αγωγές ανά εβδομάδα για αρκετές εβδομάδες.
• Μπορεί να συνδυαστεί με άλλη θεραπεία, όπως τοπικά κορτικοστεροειδή.

Δ. Χημειοφωτοθεραπεία (PUVA)

• Χρησιμοποιεί το φως στο φάσμα UVA και κατάλληλο φωτοευαισθητοποιητικό φάρμακο που ονομάζεται ψωραλένιο για να αποκαταστήσει το χρώμα του δέρματος.
• Το ψωραλένιο μπορεί να εφαρμοστεί στο δέρμα (τοπική PUVA ή bath PUVA) ή να λαμβάνεται ως χάπι.
• Αποτελεί θεραπευτική επιλογή για τη γενικευμένη Λεύκη
• Παρουσιάζει αποτελεσματικότητα σε ποσοστό από 50 έως 75% στην αποκατάσταση της λεύκης στο πρόσωπο, στον κορμό, στους βραχίονες και το εγγύς τμήμα των κάτω άκρων.
• Δεν είναι πολύ αποτελεσματική αγωγή για τα χέρια (παλάμες και δάχτυλα) και πόδια (πατούσες και δάχτυλα).
• Οι θεραπείες είναι χρονοβόρες γιατί απαιτείται μετακίνηση σε νοσοκομείο ή κέντρο PUVA δύο φορές την εβδομάδα για περίπου 6 μήνες.
• Το ψωραλένιο μπορεί να επηρεάσει τα μάτια, για αυτό η θεραπεία απαιτεί οφθαλμολογικές εξετάσεις πριν από την έναρξη και μετά το πέρας της θεραπείας.

Για να αποφευχθούν σοβαρές παρενέργειες, οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά από το δερματολόγο.

Ε. Χειρουργική επέμβαση

• Αποτελεί τελευταία θεραπευτική διέξοδος όταν έχουν αποτύχει όλες οι παραπάνω θεραπευτικές επιλογές
• Συνιστάται σε ενήλικες των οποίων η λεύκη είναι σταθερή για τουλάχιστον 6 μήνες.
• Δε συνιστάται σε παιδιά.
• Δε συνιστάται σε άτομα με τάση ανάπτυξης χηλοειδών ή υπερτροφικών ουλών.
• Υπάρχουν διαθέσιμες διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις. Οι περισσότεροι εφαρμόζουν το skin grafting όπου περιοχές του δέρματος η τριχοθυλάκια σε περιοχές με φυσιολογική μελάγχρωση μεταφέρονται σε περιοχές με λεύκη.
• Μπορεί να είναι αποτελεσματική για το 90 έως 95 % των ασθενών.
• Η τοπική μόλυνση, η αποτυχία επαναμελάχρωσης και η εμφάνιση ποικιλοδερμίας αποτελούν συχνές πιθανές παρενέργειες.

ΣΤ. Αντισυμβατική θεραπεία

• Ορισμένες βιταμίνες, μέταλλα, αμινοξέα και ένζυμα έχουν θεωρηθεί επιβοηθητικά στην αντιμετώπιση της λεύκης.
• Δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτές τις θεραπείες λεύκης και καμία γνώση των πιθανών παρενεργειών.
• Το Ginkgo biloba, είναι ένα βότανο που έχει μελετηθεί σε κλινικές δοκιμές. Τα αποτελέσματα από αυτή τη μελέτη δείχνουν ότι το βότανο μπορεί να αποκαταστήσει το χρώμα του δέρματος με λεύκη και να σταματήσει την επιδείνωση.
• Αν κάνετε θεραπεία για να αποκαταστήσετε το χαμένο χρώμα του δέρματος, είναι πιθανό ότι το χρώμα θα επιστρέψει αργά ή ατελώς. Μερικές φορές, αυτή η θεραπεία δεν λειτουργεί.

Ζ. Αποχρωματισμός

• Αυτή η θεραπεία απομακρύνει το υπόλοιπο της χρωστικής από το δέρμα.
• Πολύ λίγοι ασθενείς είναι επιλέξιμοι για αυτή τη θεραπεία.
• Η καταστροφή της εναπομείνασας χρωστικής αφήνει το δέρμα τελείως λευκό.
• Μπορεί να αποτελέσει επιλογή για έναν ενήλικα ο οποίος έχει πλέον ελάχιστες περιοχές στο σώμα του με χρώμα και καμία άλλη θεραπεία για την λεύκη δεν έχει λειτουργήσει.
• Για να αφαιρέσετε το υπόλοιπο χρώμα απαιτείτε η χρήση μιας κρέμας μία ή δύο φορές την ημέρα. Αυτή η κρέμα αφαιρεί σταδιακά το χρώμα από το δέρμα.
• Η θεραπεία αποχρωματισμού μπορεί να διαρκέσει από 1 έως 4 χρόνια.

Ποιά είναι τα αποτελέσματα θεραπείας;

Δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί πώς ένας ασθενής θα ανταποκριθεί στη θεραπεία της λεύκης. Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι δεν υπάρχει μία θεραπεία που να λειτουργεί για όλους. Τα αποτελέσματα μπορούν να ποικίλλουν από το ένα μέρος του σώματος στο άλλο. Συνδυάζοντας δύο ή περισσότερες αγωγές συχνά απολαμβάνουμε τα καλύτερα αποτελέσματα.

Μπορεί ένα παιδί με λεύκη να θεραπευτεί;

Ναι, αλλά μερικές θεραπείες δεν είναι κατάλληλες για παιδιά. Τα ακόλουθα μπορεί να αποτελούν επιλογή για ένα παιδί:

• Τοπικά κορτικοστεροειδή
• Για τα παιδιά με εκτεταμένη λεύκη καλή επιλογή είναι η φωτοθεραπεία με στενού φάσματος UVB
• Η PUVA δεν συνιστάται σε άτομα μικρότερα των 12 ετών. Ακόμη και τότε, ο κίνδυνος και τα οφέλη αυτής της θεραπείας θα πρέπει να σταθμίζονται προσεκτικά.

Υπάρχουν έρευνες για πιο αποτελεσματική θεραπεία της λεύκης;

Ναι, μελετώντας τα γονίδια που εμπλέκονται στην λεύκη. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι με τον εντοπισμό όλων των γονιδίων που εμπλέκονται, θα μάθουν τι καταστρέφει τα κύτταρα που δίνουν στο δέρμα το χρώμα του. Με αυτή τη γνώση, θα είναι δυνατόν να αναπτυχθούν καλύτερες θεραπείες λεύκης. Ένας από τους βασικούς στόχους αυτής της έρευνας είναι η ανάπτυξη μιας θεραπείας που θα σταματήσει οριστικά την απώλεια χρώματος του δέρματος.

Υπάρχουν συμβουλές για ασθενείς με δερματική λεύκη;

Οι βασικότερες συμβουλές προς τους ασθενείς με λεύκη είναι:
Προστατέψτε το δέρμα σας από τον ήλιο. Ο καθένας που έχει λεύκη μπορεί να επωφεληθεί από την προστασία κατά της ηλιακής ακτινοβολίας γιατί:

• Το δέρμα που έχει χάσει το χρώμα παρουσιάζει εγκαύματα από τον ήλιο πολύ εύκολα.
• Ένα έντονο ηλιακό έγκαυμα μπορεί να επιδεινώσει τη λεύκη.
• Αν έχετε ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, η αποφυγή του μαυρίσματος κάνει τη λεύκη λιγότερο εμφανή.

Για να προστατεύσετε το δέρμα σας από τον ήλιο:

1. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό. Εφαρμόστε γενναιόδωρη ποσότητα από το αντηλιακό κάθε μέρα στο δέρμα, σε περιοχές που δεν θα καλύπτονται από τα ρούχα. Χρησιμοποιήστε ένα αντηλιακό που προσφέρει:
   • UVA / UVB προστασία (η ετικέτα μπορεί να φέρει την ένδειξη “ευρύ φάσμα”)
   • Δείκτη ηλιακής προστασίας (SPF) 30 ή περισσότερο
   • Αντοχή στο νερό
2. Εφαρμόστε αντηλιακό καθημερινά 15 λεπτά πριν την έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία.
3. Εφαρμόστε επαναληπτικά αντηλιακό όταν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο. Κάθε 2 ώρες, ακόμα και σε συννεφιασμένες μέρες.
4. Φορέστε ρούχα που προστατεύουν το δέρμα σας από τον ήλιο (με πυκνή ύφανση όπως τα τζιν). Ένα μακρυμάνικο τζιν πουκάμισο έχει SPF περίπου 1.700. Ένα λευκό t-shirt έχει μόνο SPF 7, και ένα πράσινο Τ-shirt έχει περίπου SPF 10.
5. Αναζητήστε τη σκιά, ιδιαίτερα τις μεσημεριανές ώρες όταν οι επιβλαβείς δράσεις του ήλιου είναι ισχυρότερες και είναι πιο πιθανό ένα ηλιακό έγκαυμα.
6. Μην χρησιμοποιείτε solarium και αντίστοιχους ηλιακούς λαμπτήρες.
7. Μην κάνετε τατουάζ. Η διαδικασία να γίνει ένα τατουάζ μπορεί να προκαλέσει κάτι που ονομάζεται φαινόμενο Koebner ή ισομορφισμός. Ουσιαστικά πρόκειται για ενεργοποίηση της λεύκης στο σημείο αυτό που μπορεί να εμφανιστεί περίπου 10 έως 14 ημέρες αργότερα.

Οι συναισθηματικές πτυχές της λεύκης συχνά παραβλέπονται, αλλά είναι ένα πραγματικό και σοβαρό πρόβλημα. Εάν ένα παιδί έχει λεύκη μπορεί να βάλλεται από τους συμμαθητές του. Οι άνθρωποι μπορούν να σας κοιτάζουν επίμονα και να σας αποφεύγουν. Οι μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι πολλοί άνθρωποι που έχουν λεύκη έχουν σημαντικά μειωμένη ποιότητα ζωής.

Η επαφή με άλλους ασθενείς που έχουν λεύκη μπορεί να βοηθήσει. Θα βρείτε συνδέσμους για ομάδες υποστήριξης στο ίντερνετ.